Dizel yolun sonuna mı geldi ?

Son yıllarda yaşanan birçok dizel emisyon skandalı, hem tüketicinin dizele karşı tutumunu, hem de binek otomobillerde ve hafif ticari araçlardaki dizel kullanımını olumsuz etkilemeye devam ediyor. Öte yandan bu temiz ve verimli yakıt, birçok otomobil üreticisinin CO2 emisyonlarını azaltma stratejilerinin temelini oluşturmaya da devam etmekte. Ford, General Motors, BMW, Volkswagen ve Mercedes gibi dünyanın önde gelen otomobil üreticileri de son dönemlerde, dizel motorlu araçların benzinli ve elektrikli araçlarla birlikte uzun yıllar daha var olacağına olan inançlarını gösteren hamle ve yatırımlar yaptılar.

Örneğin Ford kısa süre önce Ford Ka+ için bir dizel motor ve EcoSport için yeni bir 1,5 litre dizel motor seçeneği tanıttı. General Motors, Chevrolet Silverado 1500 ve GMC Sierra 1500'de yeni bir sıralı altı turbo dizel motor kullanıma sundu. Mercedes-Benz ise A, E ve S-Serisi modellerinde yeni nesil dizel motorlar pazara sundu ve bu sürece üç milyar avro yatırım yaptı.

Dizel skandalı nedeniyle yoğun baskı altında olsa da Volkswagen, dizel motorlarının ürün gamı içerisindeki önemini vurgulamaya devam ediyor. Marka 2018 yılında geçmiş TDI motorlarının tüm avantajlarını yüksek emisyon değerleri olmadan sunan EA288 Evo motoru tanıttı. Yeni geliştirilen sıralı dört silindirli, 2,0 litre hacimli turbo dizel motor, aynı zamanda yarı hibrit kullanımına da uyumlu olup, Volkswagen, Audi, Skoda ve Seat dahil gelecekteki VAG Grubu modellerinde kullanım bulacak. 

Dizel otomobil satışları düşüyor mu?

Her ne kadar dizel motorlar birçok araç üreticisi için önemli bir teknoloji olsa da dizel skandalı yeni dizel otomobillerin satışlarına olumsuz etki ediyor. Son birkaç yılda dizelin toplam pazar içindeki payında önemli bir gerileme yaşandı. 2015 yılında Avrupa pazarının %50’inden fazlası dizel tercih ediyordu. 2019 yılında ise dizelin payı %32’ye geriledi. Bu oran pazarın üçte birinden fazla olmasıyla birlikte dizelin yeni çıktığı 2000’lerin başından bu yana en düşük seviyeyi göstermektedir.

En büyük beş pazarı mercek altına alırsak, 2010 yılında %70 ile AB ortalamasının çok üzerinde olan Fransa pazarındaki dizel otomobil payı, Fransız hükümetinin dizel ve benzin için yakıt vergisini eşitlemiş olmasının da etkisiyle 2019 yılında %34’e kadar düştü. Fransa kadar belirgin olmamakla birlikte İspanya ve İngiltere’de de ciddi bir gerileme söz konusu. Yeni araç satışları içindeki dizel payı İspanya’da %28 ve İngiltere’de %25 seviyesine gerilemiş durumda. 

Ancak haberler tümüyle kötü değil. İtalya’daki dizel araç parkı 2019 yılında %40 ile gücünü korumaya ederken büyümenin önemli oranda Orta ve Doğu Avrupa'da gerçekleştiğini görüyoruz. 2017 yılına kadar pazardaki ağırlığını koruyan ve 2017 yılında %50’den %32’ye kadar gerileyen Almanya’daki dizel otomobil pazarı 2019 ile birlikte toparlanma eğiliminde bulunuyor. Avrupa’da 2019 yılında 4,5 milyon adet yeni dizel aracın tescil edildiği gerçeği dikkate alındığında üzerindeki olumsuz baskıya rağmen dizel motorlu araçların Avrupa yollarındaki hakimiyeti devam ediyor. 

Binek dizeller için artan satış sonrası fırsatlar

Satış sonrası için haberler daha da umut verici durumda. Yeni dizel otomobil satışlarındaki düşüş ani görülmektedir fakat etkisini hemen göstermeyecektir. Bu da dizel araçlara yönelik satış sonrası hizmetler fırsatının büyümeye devam edeceğine işaret etmektedir. Nasıl mı? Aslında her şey değişimin nasıl gerçekleştiği ile alakalı. İşler kimsenin öngöremediği kadar hızlı gelişti. Dolayısıyla rekor adetleri görmek için tarihte çok da geriye gitmeye gerek kalmıyor. Çok değil, birkaç yıl önce dizel motorlu araçlar pazarın yarısından fazlasını oluşturuyordu.

Dizel araçlar için kullanım ömrü 13 yılın üzerinde ve satılan otomobillerin pazardaki yaş ortalaması ise güncel haliyle 6,7 civarındadır. Dolayısıyla bu araçların önünde daha uzun bir kullanım ömrü bulunuyor. Pazardaki dizel araç parkının yeni sayılabilecek bir seviyede olması ve halen dizel araç satışlarının önemli bir düzeyde olmasından hareketle dizel araç parkının kısa vadede satış sonrası pazarından kopması öngörülmüyor. Verilere göre, 2024 yılına kadar Avrupa yollarında hala 113 milyondan fazla dizel binek otomobil olacak.

Günümüzde, Avrupa yollarında 3 yaşından küçük 14 milyondan fazla dizel araç bulunuyor. Bu genç araçlar yaşlandıkça daha fazla onarıma ihtiyaç duyacaklar. Bu da onlara servis hizmeti verenler için önemli fırsatlar yaratacak. Örneğin, en güncel common-rail enjektör sistemleri birden fazla enjeksiyon gerçekleştirdiğinden ve çok daha yüksek basınçlarda yakıt enjekte ettiğinden, çok daha hızlı aşınmaya maruz kalıyor. Bu da, çok daha karmaşık ve maliyetli onarımları beraberinde getiriyor.

Ancak satış sonrası alanına fayda sağlayan sadece dizel yakıt enjeksiyon bileşenleri değil. Dizel araç sürücüleri ortalama olarak benzinli araç kullanıcılarına oranla daha fazla kilometre yapıyor. Bu da aşınma ve yıpranma onarımları anlamında ek fırsatlar anlamına geliyor.

Sonuç olarak tüm bu gelişmeler uzun vadede yeni satış sonrası hizmetler için fırsatları beraberinde getiriyor. Dizelin hala pazarda önemli bir yer tuttuğu ve bu araçların orta ve ağır bakım gereksinimi duyacağı dikkate alındığında dizel araçlar önümüzdeki 20 yıl ve sonrasında da hala ciddi bir iş hacmi potansiyelini taşıyor. Dolayısıyla her ne kadar genel kanı dizel için olumsuz yorumlansa da bu durum belirttiğimiz göstergelerle gerçek olmaktan uzak. Dizelin hala sahip olduğu büyük iş hacmi var.